Rodzaje psychoterapii – cz. 2

Wybór rodzaju psychoterapii jest istotną kwestią, o czym wspominałam już w pierwszej części artykułu, który możesz przeczytać TUTAJ. Dobrze gdy podejmujesz go świadomie, wiedząc jaki masz wachlarz możliwości. Aby pomóc Ci dokonać tego wyboru opisuję dziś kolejne rodzaje psychoterapii.

Dziś przeczytasz o terapii schematu i o kilku rodzajach terapii humanistyczno – doświadczeniowych: terapii skoncentrowanej na kliencie, wywiadzie motywującym i terapii Gestalt.

*Jeżeli wolisz posłuchać artykułu, to przejdź na dół, tam znajdziesz wersję audio.

Terapia schematu

Wywodzi się z terapii poznawczo-behawioralnej, integruje w swoich założeniach podejście poznawczo-behawioralne, psychodynamiczne oraz terapii Gestalt.

To podejście zakłada, że wskutek trudnych, powtarzających się regularnie w dzieciństwie i okresie dojrzewania doświadczeń tworzą się dysfunkcyjne schematy osobiste, wzorce, które istotnie wpływają na całe dalsze życie. Schematy determinują sposób, w jaki myślimy, czujemy, zachowujemy się, odnosimy do innych i w jaki sposób wchodzimy w relacje, powodują że odtwarzamy w dorosłym życiu te aspekty swojego dzieciństwa, które wyrządziły nam najwięcej szkód.

Terapia schematu jest nastawiona na identyfikację i zmianę takich właśnie niekorzystnych schematów na zdrowsze i bardziej pomagające w radzeniu sobie w życiu. Ten rodzaj terapii jest dużo bardziej niż terapia poznawczo-behawioralna nastawiony na emocje klienta, a nie głównie na zmianę sposobu myślenia i zachowania.

Terapeuta wciela się w rolę dobrego, zdrowego rodzica pomagając zaspokoić klientowi jego niezaspokojone wcześniej potrzeby emocjonalne. 

Psychoterapia schematu jest terapią długoterminową.

Terapia skoncentrowana na kliencie

Ten rodzaj psychoterapii opiera się na założeniu, że organizm ludzki posiada naturalną zdolność samouzdrowienia. Podczas procesu psychoterapeuta pracuje z klientem nad usuwaniem przeszkód i ograniczeń, które wynikają z nierealistycznych wymogów jakie klient sobie stawia. Aby je spełnić, klient nie dopuszcza do siebie pewnych uczuć, zaprzecza im, co powoduje utratę świadomości instynktownych reakcji wywoływanych przez nie. To z kolei skutkuje obniżeniem poczucia integralności, trudnościami w relacjach i różnymi formami nieprzystosowania.

Celem terapii jest zlikwidowanie tej niespójności, pomoc klientowi w samoakceptacji i stawaniu się sobą. Terapeuta daje klientowi bezwarunkową akceptację, zrozumienie i docenia go jako człowieka. Terapeuta niczego klientowi nie podpowiada, nie interpretuje jego wypowiedzi, ani nie doszukuje się w nich nieuświadomionych konfliktów, nie nakierowuje klienta na żadne tematy. Uważnie go słucha i akceptuje wszystko o czym klient chce mówić, nie przerywa mu, jedynie parafrazuje to co usłyszał, jednak bez osądów i interpretacji. Wszystko po to by pomóc klientowi lepiej zrozumieć jego uczucia i myśli, spojrzeć na nie realistycznie i je zaakceptować.

Wywiad motywujący

Jest formą terapii krótkoterminowej, którą można zrealizować nawet już na jednej lub dwóch sesjach. Ma na celu pomagać klientom w rozwiewaniu wątpliwości do zmian i zwiększyć ich motywację do leczenia. Relacja pomiędzy pacjentem i klientem jest oparta na empatii, akceptacji i aktywnym wsparciu. W wywiadzie motywującym terapeuta dyrektywnie podchodzi do analizy powodów, które stoją za chęcią zmiany klienta i inicjuje rozmowę na ten temat. Klient jest zachęcany by mówić o potrzebie zmiany, o chęciach i zdolnościach do jej przeprowadzenia. Terapeuta odzwierciedla wypowiedzi klienta dotyczące zmiany, od czasu do czasu je podsumowując, co pomaga klientowi wzbudzić lub zwiększyć motywację do dokonywania zmian i wzmocnić wiarę w samoskuteczność.

Wywiad motywujący dobrze sprawdza się w terapii uzależnień. Pomaga osobom, które mają ambiwalentny stosunek do zmian w swoim życiu lub zatraciły motywację do zmiany.

Terapia Gestalt

Podkreśla jedność ciała, umysłu oraz potrzebę zintegrowania myśli, uczuć i działań. Jej celem jest zwiększenie samoświadomości i samoakceptacji klienta. Uczy się on rozpoznawania reakcji somatycznych i emocji, których dotąd nie przyjmował do swojej świadomości. Ten nurt psychoterapii jest stosowany głównie w pracy z grupami, jednak kładzie nacisk na pracę z indywidualnym klientem w danym momencie. Techniki stosowane w tej terapii, to na przykład odgrywanie przez pacjenta fantazji na temat uczuć, konfliktów lub odgrywanie ról stron konfliktu poprzez siadanie kolejno na dwóch krzesłach i wcielanie się w każdą ze stron. Terapeuta lub członkowie grupy często zadają danej osobie pytania typu: “Co czujesz teraz w swoim ciele?”, “Co czujesz głęboko wewnątrz, co o tym myślisz?”. W tym podejściu dużo wagi przywiązuje się do snów i wszelkie ich elementy uznaje się za nieuświadomione aspekty śniącego Ja.

Terapia Gestalt może być także prowadzona indywidualnie i jest terapią długoterminową.

Ufam, że zawarte tutaj informacje okażą się dla Ciebie pomocne.

Jeśli coś wymaga doprecyzowania, to pisz do mnie na adres: kontakt@annajanowska.com

W trzeciej części artykułu przeczytasz o terapii psychodynamicznej, psychoanalizie freudowskiej i psychoterapii integratywnej. Znajdziesz ją TUTAJ.

Bibliografia:

1. Butcher, J.M. Hooley, S. Mineka, “Psychologia zaburzeń”, GWP, 2018