Psychoterapia

Rodzaje psychoterapii – cz. 3

Psychoterapia

Jakiego psychoterapeutę wybrać? Takie pytanie pojawia się ilekroć ktoś decyduje się na skorzystanie z profesjonalnej pomocy, aby przezwyciężyć przeżywane trudności. Radzę wówczas zapoznać się z krótką charakterystyką poszczególnych nurtów terapeutycznych podaną w przystępnej formie. Ufam, że taką okażą się dla Ciebie moje artykuły.

W tym artykule przeczytasz o terapiach psychodynamicznych – klasycznej psychoterapii Zygmunta Freuda (psychoanalizie) i o nowych formach psychoterapii psychodynamicznej, a także o psychoterapii integratywnej, która wykorzystuje techniki z różnych szkół terapeutycznych.

Jeżeli nie miałaś okazji przeczytać pierwszej części artykułu, w której pisałam o psychoterapii behawioralnej, poznawczo – behawioralnej, RTZ i ACT, to możesz to zrobić TUTAJ.

W drugiej części zaś pisałam o psychoterapii schematu, terapii skoncentrowanej na kliencie, wywiadzie motywującym i terapii Gestalt, a przeczytasz ją TUTAJ.

*Jeżeli wolisz posłuchać artykułu, to przejdź na dół, tam znajdziesz wersję audio.

A teraz przechodzę już do dzisiejszego tematu.

Terapia psychodynamiczna skupia się na dynamice osobowości jednostki, zwykle z perspektywy psychoanalitycznej lub wywodzącej się z psychoanalizy.

Terapia psychoanalityczna jest najstarszą formą terapii psychologicznej, zapoczątkowanej przez Zygmunta Freuda. Jest ona praktykowana głównie w dwóch podstawowych formach: klasycznej psychoanalizy i psychoanalitycznie skoncentrowanej psychoterapii.

Na czym polega klasyczna psychoanaliza?

Klasyczna psychoanaliza to intensywny (przynajmniej 3 sesje tygodniowo), długotrwały proces, który polega na odkrywaniu tłumionych wspomnień, myśli, obaw i konfliktów klienta, wywodzących się prawdopodobnie z problemów zaistniałych we wczesnych etapach rozwoju psychoseksualnego. Ma za zadanie pomóc klientowi uporać się z tymi problemami w świetle dorosłości.

Podczas sesji terapeutycznej klient zwykle leży na kozetce, a terapeuta pozostaje poza zasięgiem jego wzroku. Terapeuta prezentuje stosunkową bierność – przede wszystkim słucha klienta i rzadko proponuje jakieś interpretacje.

W psychoanalizie stosuje się cztery podstawowe techniki:

– swobodne skojarzenia,

– analizę snów,

– analizę oporów i

– analizę przeniesienia.

Technika swobodnych skojarzeń polega na tym, że klient ma wypowiadać wszystko, co przychodzi mu do głowy, bez względu na to, jak bardzo osobiste, bolesne czy nieistotne zdaniem klienta byłyby to rzeczy. Terapeuta zaś wiąże ze sobą te z pozoru niepowiązane idee, przekonania i działania klienta w sensowne objaśnienia, przez co pomaga klientowi uzyskać wgląd w relacje pomiędzy jego obecnymi trudnościami, zachowaniami, a stłumionymi wydarzeniami i fantazjami, które doprowadziły do problematycznych zachowań.

Analiza snów to technika, w której terapeuta zestawia treści jawne i treści utajone snów klienta z jego swobodnymi skojarzeniami, tak by ujawnić ich zakamuflowane znaczenia.

Analiza oporu to technika dochodzenia do źródeł niechęci lub niezdolności klienta do mówienia o pewnych myślach, motywach czy przeżyciach. Zgłębianie tych źródeł jest ważne by klient mógł się skonfrontować ze swoimi problemami i nauczyć się radzić sobie z nimi.

Analiza przeniesienia dotyczy relacji pomiędzy klientem a terapeutą i ewentualnego zaangażowania emocjonalnego. Przeniesienie polega na tym, że klient wnosi do relacji terapeutycznej i nieświadomie przenosi na terapeutę postawy i uczucia, których doświadczał w przeszłości w relacjach z rodzicami lub innymi bliskimi osobami. W związku z tym może reagować na terapeutę w taki sam sposób jak wówczas reagował na tamte osoby i doświadczać tych samych stanów emocjonalnych, jakich doświadczał w przeszłości.

W obecnych czasach psychoanaliza w swojej pierwotnej formie jest dość rzadko stosowana z racji na żmudny i czasochłonny charakter, bo aby w jej toku rozwiązać ważne w życiu klienta kwestie, może minąć kilka lat. W związku z tym w podejściu psychoanalitycznym i psychodynamicznym opracowano modyfikacje, aby skrócić procedurę terapeutyczną i jej koszty.

Jak teraz wygląda psychoterapia psychoanalityczna?

Obecnie w psychoterapii psychoanalitycznej wielu terapeutów zaleca rzadsze sesje – na przykład raz w tygodniu. Kozetkę zastępuje się fotelem i terapeuta siada naprzeciwko klienta. Stosunkową bierność, wspomnianą wcześniej przy ortodoksyjnej psychoanalizie, terapeuta zastępuje aktywną konwersacją i próbuje wyjaśniać klientowi zniekształcenia i luki w jego opisach początków i konsekwencji problemów, podważając mechanizmy obronne. Tego typu podejście może skracać ogólny czas terapii.

Terapeuci w tym nurcie różnią się podejściem co do zasięgu czasowego, na którym się skupiają w pracy z klientem. Część z nich koncentruje się na wydarzeniach z dalekiej przeszłości, inni natomiast na bieżącej sytuacji i trudnościach interpersonalnych w życiu pacjenta oraz w samej relacji terapeutycznej. Niektórzy terapeuci mniej więcej po równo rozkładają zainteresowanie co do przeszłości i stanu obecnego.

Terapie zorientowane psychodynamicznie za cel stawiają sobie pomóc klientowi zrozumieć teraźniejszość przez pryzmat przeszłości, aby modyfikować skutki przeżywanych przez klienta obecnych trudności.

Badania dotyczące nowych podejść psychodynamicznych wskazują na ich przydatność w leczeniu depresji, zaburzenia panicznego, stresu pourazowego, uzależnień od substancji psychoaktywnych a także osobowości z pogranicza (borderline).

Czy psychoterapeuci w swojej pracy łączą różne podejścia?

Dawniej poszczególne szkoły psychoterapii działały w silniejszej opozycji do siebie, niż obecnie. Obecnie mamy do czynienia z rozluźnieniem podziałów i z większą otwartością na zapożyczanie oraz łączenie koncepcji i technik pochodzących z różnych szkół, w zależności od tego, co może bardziej służyć potrzebom klienta.

Terapie, które łączą koncepcje i techniki z różnych podejść noszą miano multimodalnych, a określenie jakiego używa się w stosunku do szkół psychoterapeutycznych, to eklektyzm lub integracja. Zatem możecie się spotkać z tym, że terapeuta będzie mówił o sobie, iż pracuje w orientacji eklektycznej lub integratywnej (integracyjnej).

Ufam, że zawarte tutaj informacje okażą się dla Ciebie pomocne.

Jeśli coś wymaga doprecyzowania, to postaram się pomóc jeśli napiszesz do mnie na adres: kontakt@annajanowska.com

Bibliografia:

Butcher, J.M. Hooley, S. Mineka, “Psychologia zaburzeń”, GWP, 2018.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *